مطالعات سنگ شناسی،اکتشافات ژئوشیمیایی و ژئوفیزیکی منطقه شرق کیبرکوه(غرب زوزن)

چکیده منطقه اکتشافی کیبر کوه در 45 کیلومتری جنوب غرب شهرستان خواف و در 10 کیلومتری غرب روستای زوزن از روستا های شهر قاسم آباد قرار گرفته است. این منطقه در شمال شرق بلوک لوت واقع شده است. منطقه کیبر کوه به دلیل وجود توده های نفوذی عمیق و نیمه عمیق اسیدی و حد واسط دارای پتانسیل کانی سازی آهن و کانی سازی پورفیری می باشد. از این رو مطالعات انجام شده در این پایان نامه در راستای بررسی وجود این کانی سازی های احتمالی در این منطقه بوده است. توده های نفوذی شناسایی شده در منطقه شامل توده های: دیوریت پورفیری، دیوریت، هورنبلند دیوریت پورفیری، پیروکسن هورنبلند دیوریت پورفیری، مونزودیوریت پورفیری، مونزونیت پورفیری، هورنبلند مونزونیت پورفیری، هورنبلند مونزوگرانیت، هورنبلند گرانودیوریت، پورفیری می باشد. توده های موجود در منطقه از نوع سری اکسیدان (i) ، متا آلومینوس، کالک آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی هستند که در محیط زون فرورانش جزایر قوسی تشکیل شده اند. پذیرفتاری مغناطیسی بالای توده ها (به طور متوسطsi 5-10×300) و ترکیب کانی شناسی آن ها شامل هورنبلند، بیوتیت و مگنتیت نشان می دهد که اکثر توده ها به سری مگنتیت (گرانیتوئید های اکسیدان) متعلق هستند. زون های آلتراسیون بسیار گسترده بوده و در ارتباط مستقیم با توده های نفوذی می باشند. 12زون آلتراسیونی که در منطقه شناسایی شده اند شامل زون های : زون پروپلیتیک (ضعیف، متوسط، شدید)، زون پروپلیتیک متوسط+ سرسیتیک، زون آرژلیک ضعیف و متوسط، زون آرژیلیک متوسط+ سیلیس، زون آرژیلیک متوسط+ اپیدوت، زون آرژلیک+ کربنات+ سیلیس، زون کربنات، زون کربنات+ آرژلیک، زون کربنات+ سیلیس، زون سیلیس+ پروپلتیک ضعیف، زون اپیدوت+کربنات و زون کلریت+ سریسیت می-باشد. کانی سازی های موجود در این منطقه شامل کانی سازی افشان پیریت البته در حد کمتر از یک درصد می-باشد که در زون های پروپلیتیک و آرژیلیک مشاهده شد. تمام پیریت موجود، در مراحل بعدی به هماتیت و گوتیت اکسید شده است که در نمونه ها دیده می شود. محدوده تغییرات عناصر در نمونه های رسوبات رودخانه ای به صورت زیر است: مس: 23 تا 68 گرم در تن، طلا: کمتر از 1/0 میلی گرم در تن، مولیبدن: 1 تا 14 گرم در تن، سرب: 26 تا 1691 گرم در تن، روی: 63 تا 320 گرم در تن، آرسنیک: 10 تا 20 گرم در تن و باریم 376 تا 5003 گرم در تن می باشد. بنابراین با توجه به میزان میانگین این عناصر در سنگ های مختلف، مس، مولیبدن و روی دارای آنومالی خوبی هستند وسرب و باریم آنومالی بالایی از خود نشان می دهد. محدوده تغییرات عناصر در نمونه های خرده سنگی به صورت زیر است: مس: 7 تا 74 گرم در تن، طلا: تا 3 میلی گرم در تن، مولیبدن: 3/0 تا 5/2 گرم در تن، سرب: 5/2 تا 389 گرم در تن، روی: 2 تا 1682 گرم در تن، آرسنیک: 5/0تا 36 گرم در تن. بنابراین سرب و روی و تا حدی مس، از خود آنومالی نشان می دهند. طلا نه در نمونه های رسوب روخانه ای و نه در نمونه های خرده سنگی هیچ آنومالی خاصی از خود نشان نمی دهد. برداشت های مغناطیس سنجی زمینی نیز در منطقه انجام شده و با پردازش داده ها، تصاویر متعدد مغناطیسی که نشان دهنده ساختار و آنومالی مغناطیسی هستند، بدست آمد. نقشه شدت کل میدان مغناطیسی(tmi) دو آنومالی مهم را در شمال غرب و جنوب شرق منطقه نشان داد. نقشه کاهش به قطب محل دقیق تر آن را مشخص نمود. این آنومالی ها منعکس کننده توده های نفوذی منطقه است. بزرگترین آنومالی مشاهده شده در شمال غرب منطقه و برابر 49147 گاما می باشد. با مشاهده آنومالی سرب و روی و تا حدی آنومالی مس و مولیبدن در منطقه شرق کیبرکوه نتیجه گرفته می شود که احتمالا این منطقه قسمتی از حاشیه یک سیستم پورفیری است. با توجه به مشاهده زون های آلتراسیونی پروپلیتیک و آرژیلیک در سطح، منطقه دارای فرسایش زیادی نبوده است و قسمت اصلی سیستم که زون پتاسیک است احتمالا در عمق می باشد. در نتیجه جهت تائید موقعیت مرکز سیستم و احتمالاً کانی سازی اصلی، مطالعات دقیق تر در این منطقه و قسمت میانی کیبرکوه بایستی انجام شود. واژه های کلیدی: آلتراسیون پروپلیتیک، حساسیت سنجی، گرانیت نوع i، مس پورفیری، ژئوشیمی رودخانه-ای و سنگی، مگنتومتری زمینی